{
    "title": "Yanık Çeşitleri",
    "image": "https://www.yanik.gen.tr/images/yanik-cesitleri-1472.jpg",
    "date": "20.01.2024 00:19:23",
    "author": "merve gündoğdu",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Yanık,</b> ısı, elektrik, radyasyon ve benzeri maddelerin etkisi ile vücutta meydana gelen yaralara denir. Her birey hayatı boyunca birçok kez ufak tefek de olsa yanık etkisiyle karşı karşıya kalmıştır. Ender olarak da yaşamımızı etkileyecek kadar büyük yanıklarla karşı karşıya kalmışızdır. Yanık bölgenin geniş ve derin olması iyileşmeyi ve geciktirmekte, şekil bozukluklarının oluşmasına, organlarda hasara hatta ölümlere sebep olabilmektedir. Yanıkların da yanma dereceleri vardır. Sadece yüzeysel yanıklar birinci dereceden yanıklar olarak adlandırılır. Yanığın derinin ikinci katmanına geçmesi durumu ikinci dereceden yanığa işarettir. Yanığın daha derine inmiş haline ise üçüncü dereceden yanık adı verilir. En tehlikeli ve büyük hasarlar bırakan yanık derecesi de dördüncü dereceden olan yanıklardır. Bu yanıkların ortaya çıkmasına sebep olan birçok faktör vardır. Birçok yanık türü vardır. Bu yanıklar elektrik yanığı, haşlanma yanığı, alev yanıkları, sıcak cisimlere temas gibi şekillerde oluşan yanıklar vardır.</div><div><br></div><div><b>Yanık Çeşitleri</b></div><div><br></div><div><b>Alev yanığı:</b> Doku tahribi, yanan gazların vücut üzerine doğrudan tesiri ile oluşmaktadır. Alev yanıkları çoğunlukla derin olup, yüksek ısı gerektirir. Bu yanıkları beraberinde inhalasyon yaralanmalarını da getirebilmektedir. Kişinin iyileşme süreci yanık alanın genişliğine göre değişebilmektedir.</div><div><br></div><div><b>Haşlanma yanığı:</b> bu yanıklar sıcak sıvılar ya da buharla oluşan yanıklardır. Bu yanıkların derinliği ve şiddeti, temas zamanına ve yanıktan hemen sonra yapılan ilk yardım uygulamalarına göre değişebilmektedir.</div><div><br></div><div><b>Temas yanıkları:</b> Vücudun sıcak maddelerle doğrudan münasebeti ile oluşabilen yanıklara temas yanıkları denmektedir. Bir anda geri çekme hareketi temasın çoğunlukla kısa olduğu anlamına gelmektedir. Lakin bilinç kayıpları veya iş yerlerindeki mekanik yaralanmalarda dokunma ya da temas yanıkları derin olabilmektedir.</div><div><br></div><div><b>Elektrik yanıkları:</b> bu yanıkta ise elektrik akımında bulunan voltajı, amperi, temas noktasındaki dokuların direnci ve zamanı yanığın şiddetini belirler. Elektrik enerjisi ısı yaralanmalarına dönüşür, ufak fakat derince olan yanıklara sebep olabilmektedir. Elektrik yanıklarına yüzey bölgesinden bakıldığında, akımın giriş ve çıkış yerlerini görmek mümkündür. Bu durum çok kapsamlı olan cilt altı dokusundaki tahrişi örter.</div><div><br></div><div><b>Kimyasal yanıklar:</b> bu kimyasal yanıkların nedeni asit ya da alkali cisimler olabilmektedir. Kimyasal yanığın şiddeti kimyasal cismin yoğunluğu ve etki zamanına bağlıdır. Kimyasal yanıklar yaralanma açısından ısı yaralanmalara benzerdir fakat verdikleri tahriş kimyasal cisim uzaklaştırılana değin devam etmektedir. Bu yanıklar laboratuvar kazaları, iş kazalar sonucunda görülebilmektedir.</div><div><br></div><div><b>Donmalar:</b> Donma ile oluşan yaralanmalar yanık ile oluşan yaralanma kazalarına benzer. Soğuğun derecesi, soğuğa maruz kalma zamanı ve nemliliğe göre donmanın derinliği ve genişliği belirlenmektedir. Termal ya da ısı yaralanmalarından farklı olarak ilk görüldüğünden daha küçük ve daha az doku kaybı oluşmaktadır. Donmuş alan normal sıcaklığına geldiği zaman kızarır, dokuda kanlanma görüldüğü gibi ödem oluşumu da başlar.</div><div><br></div><div><b>İnhalasyon yanığı:</b> İnhalasyon yanıkları, yanık sonucu meydana gelen duman zehirli gazlar, sıcak hava ve buharın teneffüs edilmesi sonucu ortaya çıkar. Solunum yollarında bölgesinde doku tahribatına neden olur. Genellikle nefes borusunun ağzına yakınlığına göre sınıflandırılır. Özellikle kapalı yerlerde meydana gelen büyük çaptaki yangınlardan sonra inhalasyon yanıkları ortaya çıkmaktadır.</div><div><br></div><div><b>Radyasyon yanıkları:</b> Biyolojik bakımdan nükleer tepki ile ortalama sayılabilecek yüksek bir ısı ve iyonize radyasyon salınımı olmaktadır. Patlama sonucunda bulunulan alana yayılan ısı ile bir tür patlama şeklinde termal yaralanma ve yanıklar meydana gelmektedir. Isı sebebiyle kişilerin giydikleri giysiler, etraflarında bulunan eşyalar tutuşur ve yanar. Bu yangınlar ciddi yanık ve tahribata yol açar. Belli bir düzeyin üzerinde olan ve maruz kalınan radyoaktif ışınlar kişilerin hücrelerinde tahribata yol açan iyonizasyona sebep olur.</div>"
        }
    ]
}